Wentylacja w budynkach może mieć dwojaką postać: mechaniczną lub grawitacyjną. W instalacjach mechanicznych, czyli takich, które są zasilane przez silniki, sercem systemu jest kanał wentylacyjny z wentylatorem. Jak działa ten system?
Wentylacja kanałowa – co to jest i jak działa?
Ideą wentylacji kanałowej jest wymuszenie powstania ciągu powietrza wewnątrz na ogół długiego kanału. System ten jest wydajniejszy niż instalacja grawitacyjna i jednocześnie umożliwia praktycznie dowolne poprowadzenie kanału wewnątrz budynku. Wydajność wentylacji kanałowej jest na tyle duża, że z powodzeniem można ją wykorzystać do usuwania zanieczyszczonego powietrza zarówno z wnętrz domów, jak i z dużych obiektów przemysłowych, takich jak hale, magazyny, zakłady produkcyjne itd.
Sposób działania wentylacji zależy przede wszystkim od:
liczby zastosowanych wirników,
sposobu ich pracy,rozmiaru obudowy,
zastosowanego systemu sterowania.
Wentylacja kanałowa – kiedy należy się na nią zdecydować?
Montaż wentylacji kanałowej jest zasadny w trzech przypadkach:
- gdy pion wentylacyjny znajduje się zbyt daleko wywiewu i pojawia się konieczność mechanicznego wymuszenia ciągu powietrza,
- gdy nie ma dodatkowego pionu wentylacyjnego z powodu błędu architektonicznego,
- gdy w danym pomieszczeniu pojawia się konieczność zwiększenia mocy systemu wentylacji.
Budowa wentylatorów kanałowych – co warto o nich wiedzieć?
Sercem wentylatorów kanałowych jest najczęściej silnik bezszczotkowy. Jest to układ, który – w przeciwieństwie do tradycyjnych silników – nie posiada szczotek komutacyjnych. Dzięki temu jego praca jest cichsza, efektywniejsza, a sam silnik zachowuje żywotność przez znacznie dłuższy czas.
Silnik odpowiedzialny jest za wprowadzenie w ruch osi obrotowej, na której osadzone są łopaty wentylatora. Układ łopat i ich liczba zależy od sposobu pracy urządzenia. W przypadku dużych obiektów, w których kanał wentylacyjny charakteryzuje się dużą średnicą i przepływem powietrza, najczęściej stosuje się silniki trójfazowe, które generują wyższą prędkość obrotową. Z kolei w przypadku zastosowań domowych, budowa wentylacji kanałowej wymaga najczęściej użycia niewielkich jednostek jednofazowych.
Budowa wentylatora kanałowego zależy również od zastosowanego systemu sterowania. W niewielkich pomieszczeniach, w których zachodzi konieczność zastosowania wentylacji kanałowej, silniki obsługiwane są za pomocą przełączników dwustanowych (włącz i wyłącz). W przypadku wentylacji o zwiększonej przepustowości stosuje się najczęściej sterowniki umożliwiające płynną regulację prędkości obrotowej wirnika.
Rodzaje wentylatorów kanałowych i ich sposób pracy
Wentylatory kanałowe różnią się między sobą przeznaczeniem i sposobem działania. Niektóre z nich, zanim zostaną wprzęgnięte w system wentylacyjny, muszą przejść szereg badań technicznych, których “zaliczenie” pozwala na uzyskanie stosownego certyfikatu.
Wentylatory przepływowe – to najprostsze rodzaje układów wentylacyjnych. Zwykle składają się one z pojedynczego wirnika, który osadzony jest wewnątrz obudowy o stosunkowo niewielkiej średnicy. Dzięki temu, pomimo stosunkowo niewielkiej mocy, wentylatory mogą uzyskać wysoki stopień sprężania powietrza.
Wentylatory nawiewno-wywiewne – to cicho pracujące urządzenia, zwane też wentylatorami rewersyjnymi. Jak sama nazwa wskazuje, są to układy mogące pracować w obydwu kierunkach. Co prawda ich zdolność do sprężania powietrza jest nieco mniejsza niż w urządzeniach przepływowych, ale kompensuje ją możliwość pracy nawiewnej oraz wywiewnej.
Wentylatory przeciwbieżne – to układy, które składają się z dwóch wirników pracujących względem siebie przeciwbieżnie. Dzięki temu rozwiązaniu (kosztem większego zużycia energii) urządzenie uzyskuje dużo lepszą wydajność. Warto również dodać, że obecność dwóch wirników sprawia, że urządzenie generuje podczas pracy nieco więcej hałasu.
Wentylatory przeciwwybuchowe – to urządzenie przeznaczone do wywiewania pyłów, gazów i innych zanieczyszczeń, których obecność mogłaby zwiększyć ryzyko wystąpienia wybuchu. Najczęściej dzieli się je na wyciągające gazy oraz pyły. Urządzenia tego typu muszą spełniać unijną normę ATEX.
Wentylatory PFK – to urządzenia, które są montowane w niestandardowych kanałach wentylacyjnych (np. o przekroju prostokątnym). Ich sercem jest wirnik promieniowy, który wykazuje większą odporność na zanieczyszczenia oraz uszkodzenia mechaniczne. Niektóre wentylatory tej generacji mogą uzyskać wydajność nawet kilku tysięcy metrów sześciennych w trakcie godziny.
Wentylatory WOO – to układy, które przeznaczone są do pracy w miejscach o zwiększonym zapotrzebowaniu na czyste powietrze. Bardzo często używa się ich w zakładach przemysłowych, gdyż wyróżnia je bardzo duża sprawność i odporność na szkodliwe warunki zewnętrzne (duże zapylenie, wysokie temperatury). Moc maksymalna osiągana przez wentylatory WOO wynosi nawet 15 kW, w związku z czym zasila się je najczęściej napięciem 400 V.
Budowa wentylacji kanałowej jest uzasadnionym rozwiązaniem niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z budynkiem jednorodzinnym, wielorodzinnym, czy też zakładem przemysłowym